Het verlies van je hond verwerken

Een hond verliezen doet pijn

Onbegrip voor rouw om een huisdier, of een ‘hiërarchie’ in verdriet, is onzin. Dat voel je wellicht zelf al aan, maar het blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek. Een artikel in het toonaangevende tijdschrift Evolution and Human Behavior stelt bijvoorbeeld dat het perfect mogelijk is dat, door de onvoorwaardelijke aard van de relatie, “huisdiereigenaars meer voldoening halen uit de band met hun dier dan uit die met andere mensen”. Het is dus geen verrassing dat het rouwproces om je huisdier gelijkenissen vertoont met dat om het verlies van een mens.

De vijf fasen van rouw van Elisabeth Kübler-Ross zijn een goeie leidraad bij wat je doormaakt als je afscheid moet nemen van je hond.

• Fase 1: ongeloof en shock
• In het begin is de kans groot dat je niet kunt of wilt accepteren wat er is gebeurd, en dat je als verlamd bent door het verlies van je hond. Ook paniek is in deze fase allesbehalve uitzonderlijk.
• Fase 2: ontkenning
• In een tweede fase schiet er bij veel baasjes een tijdelijk afweermechanisme in actie, namelijk: ontkenning (bewust of onbewust). Veel baasjes ‘zien’ hun huisdier nog, of ‘horen’ hun maatje af en toe.
• Fase 3: weerstand
• Als de waarheid doordringt, volgt vaak boosheid, omdat je machteloos staat. Het zou kunnen dat je die emoties op omgeving projecteert, ook al kan die er niks aan doen – de logica is gewoon even zoek. Misschien krijg je ook af te rekenen met schuldgevoelens (“Had ik maar…”). Hoe verleidelijk het misschien ook is: loop niet weg van die emoties, want dan kun je nooit van verdriet genezen.
• Fase 4: aanvaarding
• De vierde fase draait om accepteren en loslaten. Vanaf nu kun je stilaan herstellen. Signalen dat je deze fase bereikt, zijn: beter slapen, minder geëmotioneerd reageren als je aan je huisdier denkt en rustiger zijn. Zelfreflectie is nu cruciaal. Ga bij jezelf (bijvoorbeeld) na of je iemand kent die onlangs ook zijn huisdier verloor? Wat deed hij/zij? Zoek uit wat je nodig hebt om los te laten, en welke hulpbronnen er eventueel zijn.
• Fase 5: hoop
• In deze fase kijk je niet meer achteruit, maar vooruit, en pik je de draad weer op. Je maakt nieuwe plannen en stelt nieuwe doelen.
• Fase 6: integratie
• Je hebt nieuwe inzichten verworven en bent wijzer geworden. Je ziet weer de mogelijkheden en voordelen van je huidige situatie. Je mist je viervoeter nog altijd, maar het verdriet is niet meer allesoverheersend: je hebt het een plaats gegeven.

Hoe verwerk je het verlies van je hond?

Voor kleine kinderen is het soms moeilijk te vatten wat ‘dood’ betekent. Maak daarom een gedenkplaats voor je hond, zodat je samen afscheid kunt nemen. Maar wees ook niet te bezorgd: kinderen gaan vaak zelfs beter met het verdriet om dan volwassenen. Ze kunnen heel bedroefd zijn om de dood van jullie hond, maar evengoed het volgende moment ook weer ergens anders heel blij om zijn.  Als je andere huisdieren hebt, dan is het cruciaal om hen je overleden hond te laten zien. Anders vatten ze niet wat er met hem gebeurd is en kan het zijn dat ze naar hem blijven zoeken. Voor jezelf is het tot slot belangrijk om het gezelschap op te zoeken van iemand die ooit een huisdier heeft verloren en die je begrijpt.